گزارش تفصیلی آیین نکوداشت نیم قرن خدمات علمی، ادبی و تقریبی «دکتر محمدعلی آذر شب» محقق، مترجم و ادیب برجسته معاصر در دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی

۲۰ آذر ۱۴۰۲ | ۱۸:۱۴ کد : ۸۲ اخبار و رویدادها
تعداد بازدید:۱۵۴۳
گزارش تفصیلی آیین نکوداشت نیم قرن خدمات علمی، ادبی و تقریبی «دکتر محمدعلی آذر شب» محقق، مترجم و ادیب برجسته معاصر در دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی

به گزارش روابط عمومی دانشگاه، آیین نکوداشت نیم قرن خدمات علمی، ادبی و تقریبی دکتر محمد علی آذر شب محقق، مترجم و ادیب برجسته معاصر در دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی برگزار شد.

رئیس دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی: تنوع نقش های تقریبی گسترده از ویژگیهای دکتر آذرشب است

 دکتر سید عباس صالحی رئیس دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی در این مراسم ضمن تبریک هفته پژوهش و خوش‌آمدگویی به میهمانان، اظهار داشت: سبب تخلف مسلمین و سبب تفرق مسلمین از دغدغه های استاد آذر شب در پژوهشهای ایشان است‌. 

وی به فعالیتهای تقریبی استاد آذرشب اشاره کرد و گفت: ایشان به گفته خود در سه حوزه تقریب قومی، مذهبی و تمدنی فعال بوده‌اند و  تلاش وافر داشتند بین ایران و جوامع عربی پل بزنند و کدورات و سوء تفاهمات را بردارند. 

دکتر صالحی افزود:ایشان تلاش کردند نشان دهند، ایرانیان در زبان و فرهنگ عربی چقدر مؤثر بودند. 

وی خاطرنشان کرد:استاد آذر شب حلقه وصلی بین زبان و فرهنگ و ادبیات ایران و عربی هستند و بین این دو، پل معرفتی و قلبی زدند و برای تقریب بین اهل سنت و تشیع کارهای فراوانی انجام دادند.ایشان همچنین بین تمدن و فرهنگ پل زد‌ و در حوزه تقریب فرهنگی توده ای ترویجی نیز فعال بوده اند‌. 

رئیس دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی گفت: ویژگی دیگر استاد آذرشب توجه ایشان به  تاریخ نگاری تقریب است و عرصه های مختلفی را در این حوزه دنبال کرده اند و به مطالعه و ترجمه اسناد تقریبی و رجال تقریبی توجه ویژه‌ای داشته‌‌اند.

وی افزود: تنوع نقشهای تقریبی گسترده از دیگر ویژگیهای دکتر آذرشب است.ما مثل ایشان را کم داریم، در حوزه آموزشی استاد هستند و دغدغه تقریب را در تدریس خود نیز دنبال می‌کنند و در مراکز مختلف سفیر تقریب بوده اند‌‌.

حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسگر در مراسم نکوداشت دکتر آذرشب:

آذرشب یکی از شخصیتهای برجسته علمی، ادبی و تقریبی جمهوری اسلامی بوده و هست

تولیت آستان حضرت عبدالعظیم حسنی گفت:دکتر آذرشب،علاوه بر موفقیت در حوزه های علمی یک انسان با تقوا و با اخلاق و همچنین شخصیت بسیار برجسته و الگویی برای دانشجویان هستند.

حجت الاسلام و المسلمین سید علی قاضی عسگر تولیت آستان حضرت عبدالعظیم حسنی در مراسم نکوداشت استاد محمدعلی آذرشب محقق، مترجم و ادیب برجسته معاصر که در دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی برگزار شد، گفت: چهار دهه است که استاد آذرشب را می‌شناسم. ایشان یکی از شخصیتهای برجسته علمی، ادبی و تقریبی جمهوری اسلامی بوده و هستند‌. 

وی تصریح کرد: دکتر آذرشب در مجامع علمی و بین المللی حضور مستمر داشته و دارند و در اماکن مخالف تاثیرگذار بوده‌اند.تسلط علمی ایشان به موضوعات مختلف از جمله ادبیات عرب و شناخت شخصیتهای علمی جهان اسلام، باعث موفقیت همیشگی ایشان بوده است‌.

حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسگر ادامه داد:استاد آذرشب مدتهای طولانی کنار مقام معظم رهبری نشستند و خاطرات ایشان را تنظیم کردند. حدود ۵۰ اثر علمی تاثیرگذار در حوزه های مختلف و دهها مقالات در حوزه‌های گوناگون دارند‌. 

وی خاطرنشان کرد: علاوه بر حوزه های علمی ایشان یک انسان با تقوا و با اخلاق و همچنین شخصیت بسیار برجسته و الگویی برای دانشجویان هستند.از فعالیتهای ایشان تقدیر می کنم.

معاون پارلمانی رئیس جمهور در مراسم نکوداشت دکتر آذرشب:

تاثیرگذاری دکتر آذرشب در مجامع مختلف فرهنگی و علمی

معاون پارلمانی رئیس جمهور گفت:کلاسهای درس دکتر آذرشب بسیار زنده بود و با روشهای مختلف، همه دانشجویان را در کلاس به حرکت و مشارکت وا می‌داشت‌.

دکتر سید محمد حسینی معاون پارلمانی رئیس جمهور در مراسم نکوداشت استاد محمدعلی آذرشب محقق، مترجم و ادیب برجسته معاصر که در دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی برگزار شد،گفت:خاطرات زیادی از ایشان در دوره دانشجویی داریم، کلاسهای درس ایشان بسیار زنده بود و با روشهای مختلف، همه دانشجویان را در کلاس به حرکت و مشارکت وا می‌داشت‌.

وی ادامه داد:اگر کسی اهل صدق باشد، کلامش تاثیرگذار است، ایشان مفاهیم بلندی را که در تعالیم فردی رهگشا باشد را برای متون آموزشی انتخاب می‌کرد. بالغ بر شصت کتاب ترجمه و تالیف کرده‌اند و همیشه مورد عنایت و علاقه مقام معظم رهبری بوده‌اند. 

معاون پارلمانی رئیس جمهور تصریح کرد: ایشان علاقه خاصی به شعرای فارسی زبان و عرب زبان دارند‌ و از تواضع و فروتنی خاصی برخوردارند‌. 

وی به فعالیتهای مختلف فرهنگی استاد آذرشب اشاره کرد و  افزود: ایشان وقتی در سفرهای حج به عنوان مبلغ صحبت می‌کردند، می‌توانست طرف مقابل را به خوبی مجذوب کند و تحت تاثیر قرار دهد و نقشهای مختلف و تاثیرگذاری در مجامع مختلف داشته‌اند. 
 

شیخ ماهر حمود:

محمدعلی آذرشب میراثی گرانبها در گفتمان وحدت اسلامی و تمدّن عربی-ایرانی است

شیخ ماهر حمود دبیرکل اتحادیه علمای مقاومت طی سخنانی در آیین نکوداشت نیم قرن خدمات علمی، ادبی و تقریبی دکتر محمد علی آذر شب محقق، مترجم و ادیب برجسته معاصر که در دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی برگزار شد، از تلاشهای تقریبی ایشان تقدیر کرد.

متن سخنرانی شیخ ماهر حمود به شرح زیر است:

خواهران و برادران گرامی حاضر در مراسم تجلیل از علامه دکتر محمدعلی آذرشب! سلام علیکم ورحمة الله و برکاته

دکتر محمدعلی آذرشب، همانطور که از نامش پیداست، ستاره‌ای در شب است؛ ایشان واقعاً ستاره‌ای در تاریخ روابط ما با جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی بود.از اولین چهره هایی که با آنها آشنا شدیم،و تصور بسیار خوبی از این انقلاب و بزرگانش ارائه کرد...از علم و تلاش و صداقت و فروتنی آنها...و از تصمیم آنها برای اجرای اهداف کلان انقلاب و جمهوری اسلامی  [تصویر بسیار خوبی ارائه کرد].بی تردید یک جنبه که ایشان توانایی زیادی در آن دارد، و جنبه‌ای بسیار مثبت است... همان ارتباط میان فرهنگ عربی و فرهنگ پارسی بوده است. ارتباطی که ریشه آن چنان‌که همه می‌دانند به صدر اسلام و حتی سیره پیامبر (ص) می رسد... آن‌گاه که سلمان فارسی یکی از ارکان تبلیغی اسلام بود و پیامبر (ص) را به حفر خندق توصیه کرد. و به این ترتیب بخشی از نقشه اصلی دفاعی در آن غزوه معروف بود که جزئیات آن در سوره احزاب آمده است.از روزگار سلمان فارسی تا عصر عباسیان و انقلاب ترجمه و هر آنچه در این میان است،تا برسد به «سیبویه» آن عالم بزرگی که قواعد زبان عربی را تدوین کرد و به ما آموخت که الگویی برای دانش زبان عربی شد؛ این ایرانی تباری که خداوند به وجود او بر زبان عربی منّت نهاد، دانش صرف و نحو عربی را استخراج و استنباط کرد، که تا به امروز پابرجاست و همینطور هم خواهد ماند. تعداد عالمان و شاعرانی که به زبان عربی و غیر آن به اسلام و به زبان عربی خدمت کرده‌اند قابل شمارش نیست. و نمی‌توان به راحتی تعداد پارسی‌دانانی را که به فرهنگ اسلامی و عرب خدمت کرده‌اند، برشمرد؛ زیرا تعدادشان بسیار زیاد است.اما همین بس که بدانیم تمامی کسانی که در زمینه علوم حدیث نبوی خدمت کرده‌اند، همگی از نام‌هایشان پیداست که ریشه ایرانی دارند. و فقط امام احمد حنبل از عرب بود.اما صاحبان صحاح ستّه و کتب تسعه از جمله حاکم نیشابوری و دیگران یعنی بخاری، مسلم، ترمذی، نسایی و ابن ماجه همه ایرانی بوده‌اند. اینها بودند که علم حدیث نبوی را به شیوه‌ای علمی قاعده‌مند کردند. همه اینها در کلام رسول خدا (ص) صادق است که فرمود: «اگر علم در ثریّا باشد، مردانی از فارس به آن می‌رسند». همچنین هنگامی که رسول خدا (ص) آخرین آیه سوره محمد (ص) را تلاوت کرد: «اگر روى بگردانید، خداوند مردمان دیگرى را جایگزین شما خواهد کرد، که آنان مانند شما نخواهند بود». به شانه سلمان زد و گفت: آنها از تبار این هستند!این یکی از پیشگویی‌های صادق رسول خداست محمد علی آذرشب یکی از اینهاست... کسی که یک نقطه یا بیش از یک نقطه به این جریان افزوده است

یا بعنوان جویبار یا نهر کوچکی که این فرهنگ اسلامیِ عربی-فارسی را با انواع حمایتهایی که از آن کرده، سکوی پرشی به سوی آیندهای بزرگتر، ارائه داده و می‌دهد. قهرمانی های فلسطینی ها را امروز همه جا شاهد هستیم که پیش از دوستان،‌ دشمنان به آن اعتراف دارند. این صبر فلسطینی که از مرزِ تصور هم عبور کرده، و تمام رکوردهای سنجش صبر انسان را در تاریخ معاصر و غیرمعاصر، در نوردیده است، این هم بخشی از فرهنگ ایرانی و البته اسلامی است. زیرا پشتیبانی اصلی از قهرمانان مقاومت، از ایران است. از این انقلاب مبارکی که سدّ تفرقه‌های مذهبی را شکسته است، [انقلابی که] سد تفرقه‌های قومی را شکست تا در عمل و در طی بیش از 4 دهه صمیمانه و صادقانه تأکید کند که مسئله فلسطین مهم‌ترین موضوع و بالاترین نگرانی در فهرست اولویتها است. محمد علی آذرشب یکی از اینهاست. امیدواریم خداوند متعال نعمت را بر او تمام کند، و در این مقداری که از عمر همه ما باقی مانده است، به او دانش و قلمی بدهد تا این فرهنگ بزرگ را مستند سازد.اثری که صدقه‌ای جاری و ناتمام باشد که نسل‌های بعدی تا قیامت از آن بهره مند شوند. درود خداوند بر تو دوست عزیزم! درود خداوند بر شما حاضران محترم در جلسه! و درود خداوند بر همه مؤمنان و همه کسانی که خواهان وحدت و یکپارچگی امّت، و عبور از مرزهای ساختگی بین ملت‌های اسلامی هستند،که موجب نزدیک شدن تحقق وعده الهی می‌شود، که در فرموده خداوند متعال آمده است: « وارد مسجد شوند، همانگونه که بار اول وارد آن شدند».

دکتر اسعد سحمرانی؛ نویسنده و پژوهشگر و استاد دانشگاه بیروت:

خوشحالم که با برادری عزیز که جلسات، انجمن‌ها، تالارهای گفتگو و سخنرانی‌های متعدد ما را با او و حلقه‌ای از دانشمندان اسلام گرد هم آورد – هرچند با ضبط فیلم – دیدار می‌کنم.حلقه‌ای که همیشه در دیدگاه‌ها و ترسیم چشم‌اندازی واقع‌گرایانه از آینده امت اسلام، هم‌نظر بوده‌ایم.

ابتدا پس از سپاس از خداوند متعال، از این اقدام پیشگامانه دانشگاه مذاهب اسلامی تشکر و قدردانی می‌کنم که با تجلیل از عالم برجسته، استاد دکتر محمدعلی آذرشب، جایگاهی علمی و گوهری تمدنی را ارج نهاده است.

مردی که صاحب اندیشه، تألیفات، گفتمان‌ها، و گام‌هایی در راستای وحدت مسلمانان و نشر اندیشه هم‌زیستی است که با وجود آن، تعصب، فرقه گرایی و تفرقه جایی ندارد.

با برادر عزیزم، استاد دکتر محمدعلی آذرشب، در گردهم‌آیی‌های مختلفی در جمهوری عربی سوریه، لبنان، جمهوری الجزایر، جمهوری اسلامی ایران، جمهوری عربی مصر و دیگر کشورها همراه بودیم.

زمانی که به تمدن و گفتگوی تمدن ها فکر می کردیم با هم بودیم.به اصالت فرهنگ عربی-اسلامی و فرهنگ شرقی سرشار از معنویت فکر می‌کردیم.

برخلاف اندیشه مادی‌گرای غربی که ریشه آن از تمدن آتن در قرن پنجم پیش از میلاد است و تا امروز ادامه دارد.از این رو، همواره سطح ارائه فرهنگ ایمانی خود را که موجب اعتلای مقام انسان می‌شود، بالا می‌بردیم،زیرا [انسان] خلیفه خدا در زمین است و خداوند متعال از میان همه موجودات عزت را فقط برای او (انسان) مقدر کرده است.

همچنین با هم در گفتمانی تمدنی همراه شدیم، که در آن با «جهانی شدن» به «گلوبالیسم» پاسخ می‌دادیم و چقدر با هم در گفتگوهایی وارد شدیم که گلوبالیسم را در پروژه فکری خود با واشنگتن دفن کردیم!

بارها با هم چشم‌انداز و آینده فلسطین را ترسیم کردیم و به آینده مقاومت که تنها راه و روش ما برای فروپاشی و محو رژیم غاصب صهیونیست از سرزمین فلسطین است، چشم دوختیم!و اکنون آن آرزوهای ما پس از ربع قرن، این روزها در غزه، در سراسر فلسطین، جنوب لبنان، جولان سوریه و در همه عرصه‌های دیگر به ثمر نشسته است.

ما همچنین در یک نظریه راهبردی مهم همسو بودیم؛به خودم این اجازه را می‌دهم که از دوست فقیدمان دکتر جمال حمدان، اندیشمند استراتژیست مصری، نظریه «نبوغ مکانی» را وام بگیرم.

همیشه با هم در مورد «نبوغ مکانی» عربی-اسلامی در سرزمین‌های عربی، سرزمین جمهوری اسلامی ایران و دیگر سرزمین‌های آفریقایی-آسیایی اسلامی و عربی بحث می‌کردیم.چون این مکان، حلقۀ پیوند امت‌ها است.

جهان اسلام ما، از طنجه تا جاکارتا، توسط دانشمندان استراتژی به عنوان «قاره میانی» نامیده شده است، زیرا تمام جهان در آن و از آن می‌گذرد.

حلقه پیوند جهان از طریق زمین، دریا و هواست،این جغرافیا شامل همه انواع منابع کشاورزی، حیوانی و غیره است،به ویژه میراث تمدنی در شبه جزیره عربستان از طریق یمن،که با اسناد و مدارک ثابت شده است که قدمت تمدن در آنجا حداقل به پنجاه هزار سال پیش از میلاد می‌رسد.به همین ترتیب، تمدن ایران که در طول قرن‌ها و هزاران سال انباشته شده است.اینها همه در فضای اعتقاد دینی اسلامی در هم آمیخته است.

وقتی از اسلام و وحدت مسلمانان صحبت می کنیم، مقصودمان اتحاد علیه دیگر ادیان نیست،ما این وحدت را تضمینی برای هم‌زیستی می‌دانیم که شامل همه اقشار ملت می‌شود؛ به ویژه مسیحیان که شرکای اصلی ما در بیشتر سرزمین عرب و جهان اسلام هستند.

از این رو به دانشگاه مذاهب اسلامی در انتخاب این مقام علمی و چراغ راه علم برای تکریم تبریک می‌گویم.

زیرا برادر عزیز و دوست‌داشتنی‌ام، یار چندین دهه: استاد دکتر محمدعلی آذرشب میراث انباشته‌ای در گفتمان وحدت اسلامی و تمدّن عربی-ایرانی و در بسیاری موارد دیگر است.

از خداوند متعال می‌خواهم که به ایشان طول عمر و سلامتی عنایت فرماید
و دانشگاه مذاهب اسلامی بیش از پیش بدرخشد و ان شاء‌ الله به زودی فرصت ملاقات مستقیم دست دهد.

باز هم به خاطر این مراسم تکریم، تبریک می‌گویم.

مولوی اسحاق مدنی:

استاد آذرشب نه تنها برای ایران مایه افتخار بلکه برای جهان عرب نیز سرمایه بزرگی است/جنایات صهیونیستها؛ نتیجه تفرقه بین مسلمانان

رئیس شورای عالی مجمع تقریب اظهار داشت:کار در زمینه وحدت یک جوهر خاص و از خودگذشتگی می‌خواهد که استاد آذرشب اینچنین هستند و آبروی خود را برای وحدت گذاشتند.

مولوی اسحاق مدنی رئیس شورای عالی مجمع تقریب، در مراسم نکوداشت استاد محمدعلی آذرشب محقق، مترجم و ادیب برجسته معاصر که در دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی برگزار شد، تصریح کرد: دکتر آذرشب فعالیت‌های مختلف تقریبی در داخل و خارج کشور انجام داده‌اند که قابل ارزشگذاری نیست. 

وی تصریح کرد: استاد آذرشب نه تنها برای ایران مایه افتخار است، بلکه برای جهان عرب نیز سرمایه بزرگی است.کار در زمینه وحدت یک جوهر خاص و از خودگذشتگی می‌خواهد، که استاد آذرشب اینچنین هستند و آبروی خود را برای وحدت گذاشتند. 

مولوی اسحاق مدنی اظهار داشت: نان استکبار جهانی در این است که بین مسلمانان تفرقه بیندازند. امروز شاهد هستیم بیش از ۵۰ روز است که اسرائیلی‌ها مسلمانان غزه را بمباران می‌کنند که این نتیجه تفرقه بین مسلمانان است.

وی تاکید کرد: شخصیتهای تقریبی چون دکتر آذرشب برای ما و اسلام بسیار ارزشمند هستند و امیدوارم جهان اسلام برای ایشان بیش از پیش ارزش قائل شوند و قدردان شخصیتهای این چنینی باشد‌. 

مولوی اسحاق مدنی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران و مقام معظم رهبری بهای سنگینی برای وحدت داده‌‌اند. امیدوارم این حرکت وحدت به جایی برسد که مسلمانان صدر اسلام و ائمه و خلفای ما به آن نقطه رسیده بودند.

 

دکتر آذرشب:

وحدت حوزه تمدنی جهان اسلام یکی از اهرمهای تقریب مذهبی و قومی است

دکتر آذر شب ادیب و محقق برجسته معاصر، با بیان اینکه تقریب مذاهب و تمدن نوین اسلامی ارتباط تنگاتنگی با هم دارند، گفت:تا بیداری اسلامی نشود و حرکت تمدن نوین اسلامی صورت نگیرد، تقریب بین مذاهب اسلامی هم شکل نمی‌‌گیرد.

دکتر محمدعلی آذر شب محقق، مترجم و ادیب برجسته معاصر در مراسم نکوداشت خود که در دانشگاه بین المللی دانشگاه مذاهب اسلامی برگزار شد، ضمن قدردانی از برگزار کنندگان این مراسم از جمله رئیس دانشگاه بین الملی مذاهب اسلامی اظهار داشت:یکی از مشکلات مهم امت ما تفرقه قومی و مذهبی است که همیشه برای مقابله با آن فعالیت کرده‌ام. 

وی ادامه داد:یکی‌ از مسائلی که روی آن کار کرده‌ام، وحدت حوزه تمدنی جهان اسلام است که پیوسته جای کار دارد و تفرقه را کمرنگ خواهد کرد و یکی از اهرمهای تقریب مذهبی و قومی در جهان اسلام خواهد بود. 

دکتر آذرشب تأکید کرد: دانشگاه مذاهب اسلامی باید دانشگاه وحدت جهان اسلام باشد. 

وی با بیان اینکه تقریب مذاهب و تمدن نوین اسلامی ارتباط تنگاتنگی با هم دارند، گفت:تا بیداری اسلامی نشود و حرکت تمدن نوین اسلامی صورت نگیرد، تقریب بین مذاهب اسلامی هم شکل نمی‌‌گیرد. 

محقق و ادیب برجسته معاصر به نقش زبان عربی و فارسی در ایجاد وحدت امت اسلامی اشاره کرد و گفت:آمدن آقای جواهری به ایران، پیوند عمیقی بین ادبیات فارسی و ادبیات عراق ایجاد کرد.پس ادبیات عامل مهمی در ایجاد تقارب بین امت اسلامی است و امیدوارم دانشگاه مذاهب اسلامی به مبحث تمدن و ادبیات بیش از پیش توجه داشته باشد. 

وی در پایان با سلام و درود بر مقاومین غزه برای شهدای حملات اخیر رژیم صهیونیستی طلب رحمت و آمرزش کرد. 

در این مراسم که با حضور علما و اساتید برجسته برگزار شد، لوح تقدیر دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی، لوح تقدیر دکتر حسینی معاون پارلمانی رئیس جمهور ؛ لوح تقدیر مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، لوح اسناد کتابخانه ملی، لوح مرکز پژوهشی میراث مکتوب و هدیه‌ای از سوی دکتر خزعلی به ایشان اهدا شد. 

 


( ۱ )

نظر شما :